Nowy rok szkolny to początek wielkich zmian. Od 1 września w 97 proc. szkół w Polsce dzieci będą uczyły się z „Naszego elementarza”. Darmowy podręcznik dla pierwszaków to realizacja zapowiedzi premiera Donalda Tuska ogłoszonej w styczniu 2014 r. Dzięki tej zmianie tylko w tym roku rodzice zaoszczędzą 101 mln zł. W 2017 r. – z punktu widzenia rodziców – podręczniki dla uczniów wszystkich klas szkół podstawowych oraz gimnazjów będą bezpłatne.
„Nasz Elementarz" w ponad 97 proc. wszystkich szkół w Polsce
"Nasz elementarz" opracowany na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej trafił do 11 413 publicznych i 632 niepublicznych szkół podstawowych. To 97,38 proc. szkół w Polsce.
Darmowy podręcznik zamówiło:
- 99,6 proc. szkół publicznych;
- 70,5 proc. szkół niepublicznych;
- czyli 97,4 proc. wszystkich szkół w Polsce.
Tylko 52 szkoły publiczne nie zamówiły darmowych podręczników. W województwach mazowieckim i lubuskim darmowy podręcznik zamówiły wszystkie szkoły publiczne.
Darmowy podręcznik
Podręcznik dla uczniów klasy pierwszej stanowi otwartą propozycję, która daje różne możliwości jej wykorzystania przez każdego nauczyciela. Ma inspirować, a nie być gotową ofertą do bezwzględnego realizowania. Nauczyciel może wykorzystać zawarte w nim pomysły, dostosowując je do możliwości swoich uczniów, rozszerzać je, pogłębiać bądź wprowadzać własne.
Każda z czterech części zawiera przenikające się treści z zakresu edukacji polonistycznej, społecznej, matematycznej i przyrodniczej. „Nasz elementarz” zachęca do zajęć artystycznych i aktywności ruchowej.
Do podręcznika przygotowywany jest internetowy poradnik dla nauczyciela – Przewodnik metodyczny – który obejmie wszystkie treści edukacyjne. Na stronie naszelementarz.men.gov.pl znajdują się też różnorodne scenariusze lub pomysły do zajęć, przykładowe karty pracy, propozycje działań dydaktycznych. Wykonane zostały także cztery wersje adaptacji podręcznika dla dzieci niepełnosprawnych.
Jak pracowaliśmy?
- Styczeń 2014: ogłoszenie przez premiera Donalda Tuska wprowadzenia darmowego podręcznika
- Maj 2014: prezentacja pierwszej części podręcznika
- Czerwiec 2014: prezentacja drugiej części podręcznika
- Sierpień 2014: prezentacja trzeciej części podręcznika
- Sierpień 2014: prezentacja czwartej części podręcznika
Na początku sierpnia ruszyła dystrybucja I części podręcznika do szkół. Pierwsza część jest już we wszystkich szkołach (jej dystrybucja zakończyła się 22 sierpnia) Kolejne trzy części trafiać będą do szkół sukcesywnie.
Publikacji każdej części podręcznika towarzyszyły dwa tygodnie konsultacji społecznych. Obecnie trwają konsultacje czwartej części i potrwają do 11 września.
Zespół autorski
Zespół autorski pracujący w Ministerstwie Edukacji Narodowej liczy kilkanaście osób. Codzienna praca nad elementarzem polega zarówno na opracowaniu treści merytorycznych, jak i ilustracji i grafik.
Główną autorką podręcznika jest Maria Lorek, doświadczona dyplomowana nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej. Maria Lorek jest absolwentką Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego i autorką kilkudziesięciu publikacji/podręczników. Maria Lorek to ponadto m.in.: współzałożycielka Fundacji Ekologicznej Wychowanie i Sztuka „Elementarz”, współzałożycielka Stowarzyszenia Nauczycieli Edukacji Początkowej oraz Dyrektor Zespołu Szkół Fundacji „ELEMENTARZ”. Jest autorką kilkudziesięciu publikacji i podręczników, np. „Elementarz pierwszej klasy”, „Ele-mele” - podręcznik do kształcenia zintegrowanego, Przewodnik metodyczny dla klasy
Współautorką elementarza jest Lidia Wollman, doświadczony pedagog nauczania początkowego, adiunkt na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Prowadzi zajęcia z m.in. podstaw edukacji wczesnoszkolnej i podstaw nauczania środowiska dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Wykłada również w Wyższej Szkole Administracji w Bielsku-Białej, gdzie prowadzi m.in. praktyki pedagogiczne. Jest także autorką kilkudziesięciu publikacji dla uczniów i nauczycieli z zakresu metodyki oraz edukacji przyrodniczej.
Początek wielkiej zmiany w szkołach
Darmowy podręcznik, który już trafił do szkół, to tylko część reformy. Dzięki systemowej zmianie rodzice zostaną zdecydowane odciążeni od kosztów zakupu nie tylko podręczników, ale również ćwiczeń. Dzięki temu już w 2017 roku – z punktu widzenia rodzica – podręczniki dla wszystkich klas szkół podstawowych i gimnazjów będą bezpłatne.
Reforma rozpoczyna się w tym roku. Pierwszaki otrzymają nie tylko darmowy podręcznik. Dzięki dotacji celowej w wysokości 75 zł na ucznia, szkoła ma możliwość zakupu podręcznika do nauki języka obcego oraz dodatkowych materiałów edukacyjnych i ćwiczeń.
W następnych latach, kolejne klasy będą uczyły się z darmowych podręczników oraz korzystały z bezpłatnych ćwiczeń. Poza podręcznikiem przygotowywanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej dla klas I-III, książki i materiały ćwiczeniowe dla pozostałych klas szkół podstawowych oraz gimnazjów będą finansowane z dotacji celowej. Dotacje będą wprowadzane stopniowo do 2017 roku (szczegółowy harmonogram na infografice).
Wysokość dotacji wyniesie:
1) Dla klas I–III szkół podstawowych: na podręcznik do języka obcego – do 25 zł na ucznia, materiały ćwiczeniowe do 50 zł;
2) Dla klas IV–VI szkół podstawowych: na podręczniki lub materiały edukacyjne– do 140 zł, materiały ćwiczeniowe do 25 zł;
3) Dla gimnazjów: podręczniki lub materiały edukacyjne– do 250 zł oraz materiały ćwiczeniowe do 25 zł.
Podręczniki oraz materiały edukacyjne, kupione dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, będą gromadzone w bibliotekach szkolnych i wypożyczane, a w przypadku materiałów w postaci elektronicznej udostępniane uczniom. Powinny służyć co najmniej trzem kolejnym rocznikom. Materiałów ćwiczeniowych nie trzeba będzie zwracać.
We wrześniu rozpoczną się prace nad podręcznikiem dla klas 2, z którego będą korzystały dzieci w roku szkolnym 2015/2016. Darmowy podręcznik dla trzecioklasistów zostanie przygotowany w roku szkolnym 2016/2017.
Zapraszamy na stronę naszelementarz.men.gov.pl
Dla wszystkich, którzy na bieżąco chcą śledzić stan prac nad podręcznikiem Ministerstwo Edukacji Narodowej uruchomiło stronę internetową naszelementarz.men.gov.pl. Serwis zawiera informacje zarówno dla rodziców jak i nauczycieli. Strona oferuje bogaty zestaw pytań i odpowiedzi. Wszyscy zainteresowani podręcznikiem mogą również pobrać wszystkie dotychczas opublikowane części darmowego elementarza.
